Αναμφίβολα το προστατευτικό κράνος θα μας δώσει την μέγιστη δυνατή ασφάλεια όταν κυκλοφορούμε με το δίκυκλο στο δρόμο. Καθώς έχουμε την ευλογία να ζούμε σε μια ηλιόλουστη χώρα, πολλοί από εμάς χρησιμοποιούμε τη μηχανή ως το κύριο μεταφορικό μέσο για τις μετακινήσεις. Επειδή το κράνος σώζει ζωές, δείτε πως να επιλέξουμε αυτό που μας ταιριάζει καλύτερα σε σχήμα και σχεδίαση, για να έχουμε και άνεση και ασφάλεια.
Λίγα λόγια για το κράνος
Το πρώτο προστατευτικό κράνος μηχανής κατασκευάστηκε το 1953 σε πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια των ΗΠΑ, και ήταν ειδικά σχεδιασμένο για να απορροφά εν μέρει την πρόσκρουση.
Έκτοτε, η εξέλιξη του κράνους ήταν θεαματική και προσφέρει πλέον πολύ περισσότερα στον χρήστη, σώζοντας στην κυριολεξία ζωές, καθώς το 80% των θανατηφόρων κρανοεγκεφαλικών κακώσεων από ατυχήματα, οφείλεται στο γεγονός ότι ο αναβάτης δεν φορούσε προστατευτικό κράνος.
Ποιο είναι το σωστό προστατευτικό κράνος
Ένα κράνος θεωρείται ασφαλές όταν έχει ανθεκτικό εξωτερικό κέλυφος με συνθετικό υλικό από fiberglass και Kevlar, ή από κάποιο θερμοπλαστικό υλικό, όπως abs ή polycarbonate, και εσωτερικά διαθέτει επένδυση από πολυστερίνη.
Το ποιοτικό κράνος γενικότερα έχει κέλυφος από fiberglass ενισχυμένο με Kevlar ή ανθρακονήματα (Carbon fiber), και προσφέρει πολύ μεγαλύτερη αντοχή στην πρόσκρουση, αλλά και στον χρόνο, σε σχέση με το polycarbonate, που ωστόσο, είναι και αυτό καλό υλικό.
Όλα αυτά τα υλικά συμβάλλουν έτσι ώστε όταν υπάρξει πρόσκρουση, η πίεση που θα δεχτεί το κράνος θα κατανεμηθεί σε όλο σχεδόν το κεφάλι μας, απορροφώντας όλη την ένταση και τους κραδασμούς.
Χωρίς το κράνος, το χτύπημα θα παγιδευτεί στην τραυματισμένη επιφάνεια του κεφαλιού μας αυξάνοντας τις πιθανότητες πρόκλησης βαρύτατων κρανοεγκεφαλικών κακώσεων.
Ως εκ τούτου, την υψηλότερη δυνατή προστασία δεν θα την πάρουμε από το ανοικτό κράνος, καθώς προστατεύει μόνο το κρανίο αφήνοντας το πρόσωπο μας εκτεθειμένο.
Το υλικό κατασκευής είναι επίσης σημαντικός παράγοντας για το βάρος του κράνους, με πολύ πιο ελαφριά εκείνα που έχουν κατασκευαστεί από Carbon που είναι και τα ακριβότερα, σε αντίθεση με το οικονομικότερο polycarbonate που αυξάνει το βάρος.
Έτσι λοιπόν είναι προφανές, εκτός των άλλων, ότι το κράνος είναι ασφαλές όταν το φοράμε, και όχι όταν το "φέρουμε" στο χέρι, ως είθισται κατά παγκόσμια πρωτοτυπία σε πολλές περιπτώσεις στη χώρα μας. Επιπλέον πρέπει να είναι πάντα κουμπωμένο με τα τα ειδικά ανθεκτικά λουράκια που το συνοδεύουν.
Οι απαραίτητες προδιαγραφές
Το κράνος θα πρέπει να έχει περάσει τα ευρωπαϊκά πρότυπα πιστοποίησης, και
συγκεκριμένα να έχει έγκριση τύπου ECE R22.05, που είναι αποδεκτή σε περισσότερες από 50 χώρες.
Έτσι κατά την αγορά πρέπει να βεβαιωθούμε ότι έχει την ειδική σήμανση, που πιστοποιεί τις προδιαγραφές. Οι κατασκευαστές υποχρεούνται να την τοποθετούν σε ένα εμφανές σημείο, έτσι ώστε να μπορεί να ελέγχεται ανα πάσα στιγμή. Συνήθως θα το δούμε στον ιμάντα του σαγονιού.
Όμως, τα πολύ φθηνά κράνη ενδέχεται να μην καλύπτουν όλες τις προδιαγραφές και να έχουν εγκριθεί μόνο από την χώρα κατασκευής τους, με τη σχετική ένδειξη προέλευσης "Ε", που χαρακτηρίζει τα κράνη που εγκρίνονται στη συγκεκριμένη χώρα (E6 στο Βέλγιο, Ε9 Ισπανία κ.λ.π).
Σε ότι αφορά την προδιαγραφή ασφαλείας της ζελατίνας, οι εταιρίες υποχρεούνται να την έχουν σε μια αυτοκόλλητη ταινία, στην πλευρά που είναι κοντά στο μηχανισμό συγκράτησης.
Υπάρχει ημερομηνία λήξης?
Δεν υπάρχει συγκεκριμένη ημερομηνία λήξης, ούτε είναι δυνατό να καθοριστεί η ακριβής ημερομηνία της κατασκευής του κράνους. Σε γενικές γραμμές ο μέσος όρος χρήσης ενός κράνους είναι τα πέντε χρόνια.
Μετά την πενταετία, η προστασία που παρέχει μειώνεται σταδιακά εξαιτίας των φθορών που υφίστανται τα υλικά από την έκθεση στο ηλιακό φως, τις απότομες εναλλαγές των καιρικών συνθηκών, και τους ατμούς των λιπαντικών και της βενζίνης.
Ωστόσο, στα κράνη που είναι κατασκευασμένα από carbon fiber ή kevlar, ο χρόνος ζωής μπορεί να παραταθεί από 7 έως 10 χρόνια, ενώ στα κράνη με θερμοπλαστικά υλικά είναι από 3 έως 6 χρόνια.
Στην αντοχή και τις φθορές του κράνους παίζει ρόλο και η εμπλοκή μας σε οδικό ατύχημα. Σε μια τέτοια περίπτωση που το κράνος έχει υποστεί πρόσκρουση, ή έπεσε από κάποιο ύψος, δεν είναι πλέον σε θέση να απορροφήσει αποτελεσματικά ένα νέο κτύπημα, ακόμη και αν η ζημιά του είναι πολύ μικρή.
Επιλογή κράνους
Ένα από τα βασικότερα κριτήρια για την αγορά κράνους, εκτός των προδιαγραφών και του υλικού, είναι βέβαια η σωστή εφαρμογή στο κεφάλι, καθώς η άνεση αποτελεί ένα εξίσου σημαντικό παράγοντα. Τι να το κάνουμε ένα σούπερ κράνος αν νοιώθουμε ασφυκτική πίεση σε όλο το κεφάλι.
Το κατάλληλο κράνος λοιπόν δεν πρέπει να πιέζει την περιφέρεια του κεφαλιού γύρω από το μέτωπο. Πρέπει όμως να εφαρμόζει χωρίς να υπάρχουν κενά. Η πίεση στα μάγουλα είναι αναγκαία και άκρως προστατευτική, και μετά από μικρή σχετικά χρήση θα την συνηθίσουμε.
Επιμέρους αλλά πολύ σημαντικά χαρακτηριστικά του κράνους, είναι το βάρος, η αεροδυναμική, ο αερισμός και ο θόρυβος. Συμβάλλουν στο κατά πόσο θα αισθανόμαστε άνετα φορώντας το συγκεκριμένο κράνος, αλλά και δεν θα αποσπόμαστε από την οδήγηση.
Το σημαντικότερο από αυτά τα χαρακτηριστικά είναι το σύστημα εξαερισμού. Σχεδόν όλα τα κράνη διαθέτουν αεραγωγούς, οι οποίοι παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο, κρατώντας το κεφάλι δροσερό τους καλοκαιρινούς μήνες. Εξαιρούνται μερικά ανοικτά κράνη που η μεγάλη ζελατίνα ενδέχεται να ζεσταίνει πολύ το πρόσωπο.
Οι αεραγωγοί επίσης το χειμώνα δεν αφήνουν τη ζελατίνα να θολώσει, και σε μερικούς τύπους η εξωτερική τους σχεδίαση καταργεί τους αεροδυναμικούς θορύβους. Πρόκειται για τα πιο ήσυχα κράνη που υπάρχουν, που συνήθως είναι τα λεγόμενα σπορ - δρόμου, για πολύωρη οδήγηση.
Το σωστό μέγεθος
Από την στιγμή που δεν πρέπει να πιέζεται το κεφάλι αλλά ούτε να υπάρχουν κενά, θα χρειαστεί να κάνουμε μέτρηση της περιφέρειας του κεφαλιού με μία μεζούρα, που είναι και η πλέον ενδεδειγμένη μέθοδος για την σωστή εφαρμογή του κράνους.
Η σωστή μέτρηση για το μέγεθος του κράνους θα γίνει μόνο αν η μεζούρα χρησιμοποιηθεί γύρω από το πιο φαρδύ σημείο του κεφαλιού, ακριβώς πάνω από τα αυτιά.
Μεγεθολόγιο
Από εκεί και μετά πρέπει να συμβουλευτούμε το διεθνές μεγεθολόγιο που παρατηρούμε στην παρακάτω εικόνα, έτσι ώστε να δούμε εύκολα και γρήγορα ποιο είναι το κατάλληλο μέγεθος.
Τι προσέχουμε στην αγορά
Όπως είναι φυσικό με αυτή την μέθοδο μπορούμε στη συνέχεια να αγοράσουμε το κράνος και online, καθώς το κρισιμότερο κομμάτι που είναι η σωστή εφαρμογή του κράνους, θα το έχουμε διευθετήσει. Όμως, καλό είναι να γνωρίζουμε η online αγορά ενέχει και το περιθώριο του οριακού λάθους στο μέγεθος.
Για παράδειγμα, θα μπορούσαμε να αναφέρουμε την δικιά μας online παραγγελία, όπου ενώ η επανειλημμένη και ακριβέστατη μέτρηση με την μεζούρα ήταν στο εύρος του Large (L), όταν παραλάβαμε το κράνος διαπιστώσαμε ότι δεν μας έκανε, και το σωστό μέγεθος ήταν το XL.
Αυτό οφείλεται στο ότι το μεγεθολόγιο συνήθως δεν είναι κοινό για όλες της εταιρείες. Ως εκ τούτου αν ενδιαφερόμαστε για online αγορά αντί της φυσικής μας παρουσίας στο κατάστημα, πρέπει να ρωτήσουμε για το ακριβές μεγεθολόγιο του κατασκευαστή, γιατί ενδέχεται να υπάρχουν διαφορές και να μην μας κάνει.
Στο κατάστημα καλό είναι να δοκιμάσουμε το δάχτυλο μας ανάμεσα στο μέτωπο και στο κράνος. Θα έχουμε το σωστό μέγεθος όταν το δάχτυλο δεν χωράει. Άλλο ένα ενδεικτικό της επιτόπιας δοκιμής, είναι ότι το κράνος δεν θα πρέπει να κινείται ανεξέλεγκτα όταν περιστρέφουμε το κεφάλι μας.
Μια λεπτομέρεια που πρέπει να θυμηθούμε είναι αν φοράμε συχνά γυαλιά ηλίου, ή χρησιμοποιούμε κάποιο Bluetooth ακουστικό, όταν οδηγούμε την μηχανή. Σε μια τέτοια περίπτωση ενδέχεται να απαιτηθεί ο αντίστοιχος χώρος στο εσωτερικό του κράνους.
Επιπλέον, στην επιτόπια δοκιμή στο κατάστημα καλό είναι να το φορέσουμε τουλάχιστον πέντε λεπτά, για να διαπιστώσουμε τυχόν ενοχλήσεις. Όταν το βγάλουμε από το κεφάλι είναι καλή ιδέα να κοιτάξουμε στον καθρέπτη, και αν διαπιστώσουμε κοκκινίλες στο πρόσωπο, πρέπει να πάμε σε άλλο κράνος.
Επίσης είναι καλή ιδέα να επιλέξουμε ένα προστατευτικό κράνος με καλή ποιότητα βαφής και κυρίως με αφαιρούμενο εσωτερικό, καθώς έτσι είναι πιο εύκολο να το πλύνουμε και να το καθαρίσουμε στο εσωτερικό του.
Δέσιμο
Ένας σημαντικός παράγοντας για την επιλογή κράνους είναι το λουράκι. Τα “αγωνιστικού τύπου” (double rings) ίσως μας δυσκολεύουν κατά το δέσιμο - λύσιμο, ωστόσο, είναι πιο ελαφριά και ασφαλή.
Επίσης υπάρχει το κούμπωμα με καστάνια ή με πόρπη τα λεγόμενα "αυτάκια”. Μεγάλη σημασία έχει και το υλικό κατασκευής. Τα ενδεδειγμένα είναι όσα έχουν κατασκευαστεί από μεταλλικά κλείστρα και μαλακό υλικό στο λουράκι, και όχι από πλαστικό που προκαλεί ερεθισμούς.
Τύποι κράνους
Τα προστατευτικά κράνη για τις μηχανές χωρίζονται συνήθως σε έξη κατηγορίες.
Full Face / Δρόμου
Το σημαντικότερο πλεονέκτημά του Full Face κράνους που είναι και το πιο δημοφιλές, είναι η αυξημένη προστασία από την ενέργεια κρούσης, καθώς καλύπτει ολόκληρο το κεφάλι, και είναι ιδανικό για ταξίδια και πολύωρη οδήγηση.
Το μειονέκτημα του, ανάλογα την ποιότητα του κατασκευαστή, είναι οι ενδεχόμενες ψηλές θερμοκρασίες, η αίσθηση απομόνωσης, και σε μερικές περιπτώσεις παρατεταμένης χρήσης, είναι πιθανή η εμφάνιση τριχόπτωσης, που αντιμετωπίζεται με μπαλακλάβα από μικροφίμπρα.
Modular / Ανοιγώμενο δρόμου
Πρόκειται για τα λεγόμενα "σπαστά" που συνδυάζουν τα full face δρόμου με τα ανοιχτά Jet, και είναι σχεδιασμένα κυρίως για χρήση εντός πόλεως σε σχετικά πιο χαμηλές ταχύτητες. Το πλεονέκτημα τους είναι ότι μπορούμε να επικοινωνούμε με τον συνεπιβάτη, ή να κάνουμε πολλές στάσεις χωρίς να το αφαιρούμε.
Το μειονέκτημα έγκειται στο ότι είναι τα πιο ογκώδη και βαριά κράνη που υπάρχουν, και ο εξαερισμός τους ενδέχεται να μην είναι πάντα αποτελεσματικός.
Off-Road / Motocross
Είναι τα γνωστά μας Motocross - Enduro, που έχουν σχεδιαστεί για την οδήγηση σε χώμα και δύσβατα εδάφη. Καλύπτουν ολόκληρο το κεφάλι και το πηγούνι, ενώ όταν χρησιμοποιούνται με μάσκα, παρέχουν την μεγαλύτερη δυνατή προστασία, από τον ήλιο, το χώμα και τη λάσπη.
Το μειονέκτημα τους είναι ότι μπορούν να γίνουν πολύ κουραστικά, καθώς υπάρχει μεγάλη ποικιλία από αυτά τα κράνη, και παρά το γεγονός ότι όλα μοιάζουν παρόμοια, στην πραγματικότητα δεν παρέχουν την ίδια άνεση.
Dual Sport / Διπλής χρήσης
Πρόκειται για σχετικά νέα κατηγορία κρανών όπου μπορούμε να τα φοράμε το ίδιο άνετα τόσο στην άσφαλτο, όσο και σε χώμα.
Το μειονέκτημα τους έγκειται στο ότι είναι περισσότερο κράνη για να αναδείξουμε το στυλ, και είναι συνήθως υποδεέστερα στο ταξίδι από τα συμβατικά κράνη δρόμου, και πολύ πιο βαριά από τα Off - Road.
Jet - Open Face 3/4
Τα ανοικτά κράνη μηχανής προστατεύουν μόνο το κρανίο αφήνοντας το πρόσωπο εκτεθειμένο. Το μεγάλο πλεονέκτημα τους είναι το πολύ χαμηλό βάρος, και ότι μπορούμε να τα αποθηκεύσουμε κάτω από τη σέλα ενός scooter.
Το μειονέκτημα βέβαια είναι η ελλιπής προστασία, και τον χειμώνα θα νοιώθουμε το κρύο στο πρόσωπο μας. Επιπλέον το καλοκαίρι θα μας ζεσταίνουν, καθώς τα οικονομικά δεν έχουν μεγάλους αεραγωγούς πίσω, και η ζέστη θα είναι πολύ αισθητή ιδίως αν η ζελατίνα είναι μεγάλη.
Jet - Ανοιχτό χωρίς ζελατίνα
Από το σχεδιασμό και μόνο αντιλαμβανόμαστε ότι πρόκειται για κράνος που παρέχει την ελάχιστη δυνατή προστασία, και μπορεί να θεωρηθεί κατάλληλο μόνο για πολύ μικρές αποστάσεις με ταχύτητα κάτω από 80km/h.
Επιπλέον, η έλλειψη ζελατίνας αφαιρεί την προστασία από έντομα που θα βρεθούν στο ύψος του προσώπου μας, κάτι που είναι πρόβλημα ανεξάρτητα από το πόσο ευτυχισμένοι είμαστε.
Συντήρηση του κράνους
Ένα από τα μεγαλύτερα λάθη που γίνονται στο θερμοπλαστικό κράνος είναι όταν κολλάμε διαφημιστικά αυτοκόλλητα που περιέχουν κόλλα με ισχυρές χημικές ουσίες και διαλύτες. Μπορούν να επηρεάσουν τα μηχανικά χαρακτηριστικά των υλικών και να καταστήσουν το κράνος αναποτελεσματικό σε περίπτωση πρόσκρουσης.
Εξαίρεση αποτελούν τα ειδικά αυτοκόλλητα για θερμοπλαστικά κράνη. Αντιθέτως, οι αυτοκόλλητες ετικέτες δεν έχουν επίπτωση στη ασφάλεια των ακριβών κρανών από fiber carbon και Kevlar.
Όταν δεν χρησιμοποιούμε το κράνος για μεγάλο χρονικό διάστημα, καλό είναι να το αποθηκεύουμε στην σκούρα βαμβακερή θήκη που συνοδεύεται συνήθως στην συσκευασία του. Έτσι θα μειώσουμε την έκθεση του στην υγρασία και τις αναθυμιάσεις από διαλύτες & πετρελαιοειδή.
Εσείς έχετε προβλέψει για το σωστό κράνος?
Το κατάλληλο κράνος καθορίζεται από την μέγιστη δυνατή ασφάλεια που μας παρέχει σε συνδυασμό με την άνεση όταν το φοράμε, χωρίς να μας ενοχλεί. Αν το θέλουμε μόνο για μικρές διαδρομές στην πόλη, και για να αποφύγουμε τις κλήσεις της τροχαίας, ίσως δεν υπάρχει λόγος να καταφύγουμε σε μια πανάκριβη αγορά.
Αν όμως κάνουμε μεγάλες διαδρομές, ακόμη και ταξίδια, είναι προφανές ότι το premium κράνος από fiberglass ενισχυμένο με Kevlar ή carbon, μαζί με υποαλλεργικό ύφασμα υψηλής ποιότητας, είναι μονόδρομος.
Αν σας γεννήθηκαν απορίες ή θέλετε να μοιραστείτε την δικιά σας εμπειρία με το δικό σας κράνος, μπορείτε να μας γράψετε στα σχόλια.