Ένα από τα πλέον αμφιλεγόμενα φυτά είναι αναμφίβολα η κάνναβη, με φανατικούς φίλους και ορκισμένους εχθρούς. Το νομοσχέδιο για την φαρμακευτική χρήση της είναι ένα σημαντικό πρώτο βήμα για να αναδειχθούν οι ευεργετικές ιδιότητες του φυτού, και να μην το συνδέουμε μόνο με τις ψυχοδραστικές επιπτώσεις του. Στο άρθρο θα δούμε τις διαφορές και τα οφέλη των δύο βασικών ειδών, της Cannabis Sativa και Cannabis Ιndica.
Τι γνωρίζουμε πραγματικά για την κάνναβη?
Στις ημέρες μας, η κάνναβη εξακολουθεί να είναι αντικείμενο διαμάχης σχετικά με το αν είναι ή όχι επιζήμια για την ανθρώπινη υγεία. Μάλιστα αρκετοί πιστεύουν ότι το πρόσφατο νομοσχέδιο για την φαρμακευτική κάνναβη, θα μετατρέψει την Ελλάδα σε ένα ατελείωτο πεδίο "μπάφου".
Πέρα από τους όποιους μύθους, τα ταμπού και την προκατάληψη, αυτό που σίγουρα είναι γνωστό σε όλους μας, είναι ότι η κάνναβη αναμφίβολα περιέχει και ψυχότροπες ουσίες, και ότι είναι το πιο διαδεδομένο ναρκωτικό φυτό στον κόσμο.
Όμως, ίσως δεν γνωρίζουμε ότι το φυτό χρησιμοποιείται ως φαρμακευτικό βοήθημα εδώ και αιώνες, καθώς είναι από τα αρχαιότερα φυτά με θεραπευτικά συστατικά, που το καθιστούν ως ένα από τα πιο αποτελεσματικά αντίδοτα σε πληθώρα ασθενειών.
Η κάνναβη για πάνω από τρεις χιλιάδες χρόνια χρησιμοποιείται στην πρακτική ιατρική πολλών χωρών για τη θεραπεία ποικίλων ασθενειών, όπως η χολέρα, η ελονοσία, οι σπασμοί, η ανορεξία, η απώλεια της μνήμης, οι ρευματισμοί, η αϋπνία, και ο πόνος.
Επιπλέον το ανθρώπινο σώμα παράγει τα δικά του παράγωγα κάνναβης, που ονομάζονται ενδοκανναβινοειδή.
Αυτά τα παράγωγα δημιουργούν ένα σύστημα επικοινωνίας των κυττάρων στον οργανισμό μας, που είναι υπεύθυνο για την εύρυθμη λειτουργία του.
Cannabis Sativa - Κάνναβη η ήμερη
Η Cannabis Sativa, ή αλλιώς "Κάνναβη η ήμερη", χρησιμοποιείται για την παραγωγή αγαθών που καλύπτουν ανάγκες τις καθημερινής ζωής, όπως βιομηχανικά και κατασκευαστικά προϊόντα, είδη ένδυσης και διατροφής, ενεργειακά μέσα κ.α.
Σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, η κάνναβη Sativa που έχει περιεκτικότητα σε THC μικρότερη του 0.2%, θεωρείται αμελητέα και μη δραστική στον οργανισμό μας. Η τόσο μικρή περιεκτικότητα της ψυχοτρόπου ουσίας, αποκλείει την ευφορία του χρήση.
Εφαρμογή της Sativa
Η Sativa έχει επίσης πολύ ευεργετικές ιδιότητες για την απορρύπανση νερών και εδαφών, την αποκατάσταση οικοσυστημάτων, αγροτικών και βεβαρημένων από χημικά περιοχών.
Επιπλέον μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως φυσικό παρασιτοκτόνο και είναι ευεργετική στον εμπλουτισμό των καλλιεργήσιμων εδαφών, καθώς μπορεί να αντικαταστήσει τη καλλιέργεια βαμβακιού γιατί είναι ιδιαίτερα πιο ανθεκτική, και με ποιοτικότερη ίνα.
Cannabis Ιndica - Ινδική κάνναβη
Η Cannabis Ιndica, η γνωστή Ινδική κάνναβη, μπορεί να χρησιμοποιηθεί πλέον νόμιμα για φαρμακευτικούς και θεραπευτικούς σκοπούς. Έχει υψηλότερη απόδοση από την ποικιλία Sativa, και στην ιατρική έχει υψηλότερες τιμές σε CBD και χαμηλότερες σε THC.
Θα αναφερθούμε εκτενέστερα σε μελλοντικό άρθρο για την Ιατρική κάνναβη στην Ελλάδα, καθώς επίσης για όλες τις θεραπευτικές ιδιότητες της, αλλά και για το αμφιλεγόμενο ζήτημα της αποποινικοποίησης για ψυχαγωγική χρήση.
Εφαρμογή της Ιndica
To στέλεχος της Indica είναι κυρίως γνωστό στην φαρμακευτική για την αντικαταθλιπτική και αναλγητική δράση του. Επίσης, βοηθά στην αϋπνία των ασθενών.
Για παράδειγμα, ένας ασθενής με καρκίνο ο οποίος θέλει να ανακουφίσει τον πόνο από τις πολλαπλές συνεδρίες της χημειοθεραπείας, θα ωφεληθεί σε μεγάλο βαθμό από τις ευεργετικές ιδιότητες της Cannabis Ιndica.
Βάσει της ταξινόμησης ISTA (International Seed Testing Association), η Cannabis Ιndica έχει πλέον ενσωματωθεί ως ενιαία ποικιλία μέσα στην Cannabis Sativa L.
Σύμφωνα με την Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ), επιτρέπεται η παραγωγή, κατοχή, μεταφορά, αποθήκευση και προμήθεια των πρώτων υλών κάνναβης με περιεκτικότητα THC άνω του 0,2%, για ιατρικούς σκοπούς.
Δ9-Τετραϋδροκανναβινόλη (ΤHC)
Το THC είναι το πιο διάσημο αλλά ταυτόχρονα και το πιο "κακόφημο" συστατικό του φυτού, καθότι είναι γνωστό για την έντονη ψυχοδραστική επενέργεια του στον ανθρώπινο οργανισμό.
Ωστόσο, σύμφωνα με αναρίθμητες επιστημονικές έρευνες σε ελεγχόμενες δόσεις, μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους που πάσχουν από Αλτσχάιμερ, από αϋπνία, αλλά και άτομα με ανορεξία, βοηθώντας τους να κερδίσουν βάρος.
Κανναβιδιόλη (CBD)
Το CBD αποτελεί αποδεδειγμένα το πιο θεραπευτικό συστατικό της κάνναβης, και πρόκειται για μια απόλυτα φυσική και μη τοξική ουσία, χωρίς παρενέργειες. Όπως αναφέραμε, βρίσκεται σε μεγαλύτερη περιεκτικότητα στην Ινδική κάνναβη, από ότι στην Sativa.
Στις ημέρες μας υπάρχουν εκατοντάδες επιστημονικές μελέτες, όσο και ανθρώπινες μαρτυρίες ατόμων με σοβαρές ασθένειες και παθήσεις, όπως ο καρκίνος, που καταδεικνύουν το πόσο ευεργετικό είναι το CBD για τους ασθενείς.
Αυτό που κάνει τόσο ξεχωριστή και ευεργετική την κανναβιδιόλη, είναι πως έχει την ικανότητα να αλληλεπιδρά με τους υποδοχείς που υπάρχουν στα κύτταρα του σώματός μας, τα ενδοκανναβινοειδή που αναφερθήκαμε προηγουμένως.
Cannabis Ιndica vs. Cannabis Sativa
Η τυπική και ακατέργαστη μορφή της φυτικής κάνναβης αφορά ως επί το πλείστον τα δύο βασικά είδη του φυτού, τα οποία αναμειγνύονται έτσι ώστε να παράγουν ένα πλήθος εφαρμογών, νομίμων και μη. Η κύρια μορφολογική διαφορά μεταξύ των δυο ειδών είναι τα φύλλα τους.
Τα φύλλα της Cannabis Sativa είναι πολύ μικρότερα και λεπτότερα, ενώ εκείνα της Ινδικής κάνναβης, είναι πλατύτερα και έχουν χρώμα βαθύ πράσινο, συχνά με μοβ χροιά, και στην ωρίμανση γίνονται σκούρα μοβ.
Επίσης, τα φυτά Ιndica είναι πυκνότερα και συνήθως κάτω από 1.80 μέτρα ύψος, αν και σε κάποιες περιπτώσεις συναντώνται και σε μεγαλύτερο ύψος.
Τα Sativa μπορούν να αυξηθούν πολύ γρήγορα μόλις αρχίσει η ανθοφορία, και συχνά θα συνεχίσουν να κερδίζουν ύψος καθ 'όλη τη φάση της ανθοφορίας τους.
Τα αρσενικά και τα θηλυκά φυτά και των δυο ειδών διαφέρουν αισθητά μεταξύ τους, κι απ’ αυτά, μόνο τα θηλυκά έχουν ουσιαστική χρηστική αξία σε ότι αφορά την θεραπευτική και ευφορική ιδιότητα τους.
Οι περισσότερες ποικιλίες Indica προέρχονται από χώρες με πιο εύκρατο κλίμα, όπως στην Μέση Ανατολή, Τουρκία, Αφγανιστάν, Πακιστάν, Βόρεια Ινδία, Θιβέτ και Νεπάλ.
Οι αντίστοιχες της Sativa γενικά προέρχονται από θερμότερα και υγρά κλίματα, όπως η Ταϊλάνδη, νότια Ινδία, Τζαμάικα, Μεξικό και άλλες χώρες του Ισημερινού.
Η Cannabis Sativa ως συμπλήρωμα διατροφής
Τα τελευταία χρόνια, και μετά την επαναφορά της καλλιέργειας στην Ευρώπη, ο σπόρος της Cannabis Sativa ο οποίος έχει υψηλή θρεπτική αξία, άρχισε να χρησιμοποιείται και ως συμπλήρωμα διατροφής.
Είτε πρόκειται για ανεπεξέργαστο σπόρο, είτε για τεμαχισμένο, μπορεί να καταναλωθεί μέσω κάποιων τροφίμων, όπως π.χ. σε παστέλια, σοκολάτες, νιφάδες δημητριακών. Επιπλέον υπάρχουν και οι ακατέργαστοι ανθοί.
Από τον σπόρο παίρνουμε ακόμη το λάδι, που πάλι μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε τρόφιμα και άλλα σκευάσματα, αλλά και σε απευθείας χρήση, όπως π.χ. σε σαλάτες.
Μπορούμε να παράγουμε αλεύρι για χρήση στην αρτοποιία, ή ακόμη και πρωτεϊνικά συμπληρώματα. Επίσης τα φύλλα της κάνναβης μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε εκχύλισμα για την παρασκευή ροφημάτων.
Έτσι λοιπόν αν επισκεφτούμε καταστήματα βιολογικών τροφίμων, θα ανακαλύψουμε στα ράφια τους διάφορα σκευάσματα της Cannabis Sativa, ως ακόμη μια εναλλακτική διατροφική πηγή, όπως όλα τα υπόλοιπα σκευάσματα από φυτικές πρώτες ύλες.
Ούτε λίγο, ούτε πολύ, όπως βρίσκουμε γάλα σόγιας, ή παστέλια εμπλουτισμένα με καρπούς, έτσι μπορούμε πλέον να βρούμε και ρόφημα ή παστέλι με σπόρους κάνναβης, για την ίδια ακριβώς χρήση. Προφανώς δεν θα την συναντήσουμε όπως στη παρακάτω εικόνα.
Οι καλλιέργειες σε Ελλάδα και Ευρώπη
Oι εφαρμογές της Cannabis Sativa είναι τόσο πολλές, που οδήγησε την Ευρωπαϊκή Ένωση να επιδοτεί τις καλλιέργειες ή τις φυτείες της. Oι εκτάσεις βιομηχανικής κάνναβης που καλλιεργήθηκαν στην Ελλάδα το 2016 ήταν 24 στρέμματα, αλλά το 2017 αυξήθηκαν στα 265 στρέμματα.
Αντίστοιχα, το 2016 η συνολική καλλιεργούμενη έκταση της κάνναβης στην Ευρώπη έφτασε τα 330.000 στρέμματα, με κύρια χώρα καλλιέργειας τη Γαλλία, ενώ το 2011, η καλλιεργούμενη έκταση ήταν μόνο 80.000 στρέμματα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΙΗΑ (European Industrial Hemp Association), την τελευταία πενταετία παρατηρήθηκε ένας τριπλασιασμός στην καλλιέργεια της Cannabis Sativa σε όλη την Ευρώπη.
Υπάρχουν οφέλη στα δυο είδη κάνναβης?
Μετά από 50 χρόνια απαγόρευσης, η Ελλάδα νομιμοποίησε το 2013 την βιομηχανική κάνναβη στην Ελλάδα, και πρόσφατα την φαρμακευτική. Πολλοί από εμάς θεωρούμε ότι αυτά τα νομοσχέδια κινούνται προς την σωστή κατεύθυνση, άλλοι πάλι πιστεύουν το αντίθετο.
Αν θέλετε να μοιραστείτε την γνώμη σας, και προφανώς όχι την εμπειρία σας που προέκυψε από καθαρά ψυχαγωγικούς λόγους, τουλάχιστον μέχρι να αποποινικοποιηθεί τέτοιου είδους χρήση, μπορείτε να μας γράψετε στα σχόλια.