Ο 66ος διαγωνισμός Eurovision ολοκληρώνεται σε λίγες ώρες με τον τελικό του, έτσι μου δίνει το έναυσμα να αποτυπώσω στο ψηφιακό χαρτί μερικές σκέψεις και δύο τρεις αναμνήσεις.
Θυμάμαι, να στρώνομαι μπροστά στην τηλεόραση μαζί με γονείς και συγγενείς και να παρακολουθούμε παρέα τον διαγωνισμό Eurovision 1988. Μείναμε όλοι ξύπνιοι έως αργά, για να μάθουμε τον νικητή σε μία ψηφοφορία θρίλερ. Κέρδισε μία χαμογελαστή εικοσάχρονη κοπέλα με φωνή, που με άφησε με το στόμα ανοιχτό. Η ορχήστρα έπαιζε ζωντανά και εκείνη τραγουδούσε μόνη πάνω στη σκηνή. Εκπροσωπούσε την Ελβετία, αλλά ήταν από τον Καναδά.
Αναφέρομαι στη Céline Dion, που είχε μπει στη δισκογραφία από μικρή ηλικία και με την εμφάνισή της στον ευρωπαϊκό διαγωνισμό τραγουδιού έκανε ένα βήμα πιο κοντά στη σπουδαία διεθνή καριέρα. Το Ne Partez Pas Sans Moi, που ερμήνευσε εκείνη τη βραδιά, μπορώ να το ευχαριστηθώ ακόμη και σήμερα, 34 ολόκληρα χρόνια μετά.
Επί σειρά ετών συνέβαινε το ίδιο. Καθόμασταν οικογενειακώς εκείνη τη μία βραδιά κάθε χρόνο, να δούμε το φανταχτερό σόου και να ακούσουμε για πρώτη και ίσως τελευταία φορά τα τραγούδια. Διαφωνούσαμε ζωηρά για το ποιος θα έπρεπε να νικήσει. Υποστηρίζαμε βεβαίως ένθερμα την ελληνική συμμετοχή! Γκρινιάζαμε με την ανακοίνωση των τελικών αποτελεσμάτων και τα μαγειρέματα, που υποψιαζόμασταν, ότι γινόντουσαν με τις ανταλλαγές βαθμών. Το θέμα μάς απασχολούσε ίσως για λίγες ημέρες ακόμη και αυτό ήταν όλο.
Αντιμετώπιζα πάντα την Eurovision ως ένα ευχάριστο και ξεχωριστό τηλεοπτικό γεγονός, που συνέβαινε μία στο τόσο, όπως o τελικός του Μουντιάλ ή του Ρολάν Γκαρός, η ζωντανή μετάδοση της πρωτοχρονιάτικης συναυλίας από τη Βιέννη, η τελετή έναρξης μίας Ολυμπιάδας. Ο όποιος ενθουσιασμός μου να τον παρακολουθήσω ξεφούσκωσε από τότε που ο ευρωπαϊκός διαγωνισμός τραγουδιού απλώθηκε σε περισσότερες βραδιές με τους ημιτελικούς.
Άρχισε επιπλέον, να απασχολεί τα μέσα για μήνες πριν και μετά. Ποιος θα μας εκπροσωπήσει; Γιατί αυτός και όχι κάποιος άλλος; Ποιος μόδιστρος θα ράψει τις εμφανίσεις; Θα είναι η χρονιά της μπαλάντας ή των χορευτικών κομματιών; Ποιους θα έχουμε απέναντί μας και σε ποια θέση μας βγάζουν στα στοιχήματα; Ποιοι μας ψήφισαν και δεν μας ψήφισαν πέρυσι; Πώς τα πήγαμε στις πρόβες; Γιατί καταλάβαμε τελικά την 22η θέση και όχι την πρώτη; Αναρίθμητα ρεπορτάζ, αναλύσεις επί αναλύσεων από ειδικούς γιουροβιζιονολόγους… Μία κατάσταση, που δεν με αφορά καθόλου!
Τα διαγωνιζόμενα τραγούδια είναι επιπλέον από νωρίς διαθέσιμα διαδικτυακά και έτσι δεν έχω να περιμένω σχεδόν καμία έκπληξη από τη βραδιά του τελικού. Δε θα φορέσω τα γυαλιά της νοσταλγίας, που θολώνουν το τοπίο και παράλληλα την κρίση, λέγοντας ότι τα κομμάτια, που συμμετείχαν κάποτε ήταν ποιοτικότερα και τα τωρινά είναι για πέταμα!
Θεωρώ πολλά από τα τραγούδια, που πέρασαν πριν από 20 και 30 χρόνια, αδιάφορα, κομμένα και ραμμένα για τις ανάγκες του διαγωνισμού. Φεστιβαλικά αν προτιμάτε. Μην ξεχνάμε, ότι ψήφιζαν μόνο επιτροπές κάποτε! Ελάχιστα από αυτά έμειναν στη μνήμη μου, όπως για παράδειγμα το αισθαντικό Nocturne από τους Secret Garden, που διέφερε από οτιδήποτε είχα ακούσει έως τότε στη Eurovision και κατά την προσωπική μου άποψη κέρδισε δικαίως το 1995. Λίγοι καλλιτέχνες κατάφεραν επιπλέον να κάνουν στη συνέχεια επιτυχία έξω από τη χώρα τους, όπως η Céline Dion και οι ABBA.
Τα χρόνια περνούν, μόδες έρχονται και φεύγουν, το κοινό ανανεώνεται. Κακά τα ψέματα, η Eurovision είναι, ήταν ασφαλώς και θα παραμείνει ένα προϊόν, που πρέπει να δείχνει ελκυστικό, για να καταναλωθεί και να αποφέρει κέρδη στην Ευρωπαϊκή Ραδιοτηλεοπτική Ένωση, την εκάστοτε διοργανώτρια χώρα, τις δισκογραφικές εταιρείες, τους χορηγούς και σε αρκετούς άλλους.
Το σόου και οτιδήποτε περιστρέφεται γύρω από αυτό προσαρμόζεται στις προτιμήσεις και τις συνήθειες του κοινού, που δεν έχει πλέον τα ίδια γούστα με εκείνο, που παρακολούθησε τον διαγωνισμό στο ξεκίνημα του το 1956 ή πριν από 33 έτη. Η Eurovision δεν απευθύνεται πια σε εσένα και εμένα, που δεν νιώθουμε την ανάγκη να πάρουμε στα χέρια το κινητό μας και να ψηφίσουμε 10 και 20 φορές, το κομμάτι της αρεσκείας μας.
Η μουσική είναι και αυτή καλώς ή κακώς ένα προϊόν προς κατανάλωση και έχει και ημερομηνία λήξης, όπως τα σουξεδάκια εκτός διαγωνισμού. Η νεαρής κυρίως ηλικίας καλλιτέχνες, που συμμετέχουν στον διαγωνισμό Eurovision ελπίζουν, να διακριθούν και να κάνουν καριέρα στην εποχή του youtube, του streaming, της υπερπροσφοράς τραγουδιών και τραγουδιστών. Το ίδιο επιχειρούν, να πετύχουν και όταν μπαίνουν στα τάλεντ σόου, που κατακλύζουν τα τηλεοπτικά κανάλια.