Σήμερα έχουμε την χαρά και την τιμή να παρουσιάσουμε ένα εξαιρετικό βιβλίο που κυκλοφορεί εδώ και αρκετές ημέρες. Πρόκειται για Τα πειράματα του Mr Chem, ένα βιβλίο με πειράματα Χημείας με συγγραφείς τους Δημήτρη Κουλουμάση (τον γνωστό Mr Chem) και τη βραβευμένη Χριστίνα Σαρηγιάννη.
Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος.
Την Παρασκευή (και) 13 Μαΐου έγινε η παρουσίασή του σε έναν εξαιρετικό υπαίθριο χώρο, στον κήπο Ελλήνων Αρχαιολόγων, στο Θησείο. Η παρουσίαση ήταν εξαιρετική, οι ομιλητές σύντομοι και περιεκτικοί και την παράσταση "έκλεψαν" οι μικροί μας φίλοι, οι οποίοι συμμετείχαν σε πειράματα Χημείας.
Άλλωστε το ίδιο το βιβλίο απευθύνεται σε παιδιά νηπιαγωγείου καθώς και της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, με σκοπό να τους μυήσει στη Χημεία και να ανακαλύψουν μόνα τους τη χαρά της μάθησης στην πράξη και την εφαρμογή της στην καθημερινή ζωή.
- Αυτές τις ημέρες κυκλοφόρησε ένα εξαιρετικό βιβλίο το οποίο επιμελείσαι μαζί με την συμμαθήτριά μας Χριστίνα Σαρηγιάννη με πειράματα Χημείας για παιδιά. Μίλησέ μας γι’ αυτό.
Δ. Κ. Τα παιδιά όπως έχουμε όλοι διαπιστώσει στις μικρότερες ηλικίες είναι ιδιαίτερα φιλοπερίεργα, γιατί παρατηρούν τον κόσμο γύρω τους και μοιραία αναπτύσσουν την ανάγκη να κατανοήσουν την πραγματικότητά τους. Το βιβλίο μας λοιπόν έρχεται να δώσει μερικές απαντήσεις στις ερωτήσεις τους.
Τους μαθαίνει να μελετούν τον κόσμο τους μέσω της επιστημονικής μεθόδου. Το βιβλίο τα καθοδηγεί μέσα από πειράματα και τα εκπαιδεύει να κάνουν μεθοδική παρατήρηση προκειμένου να καταλήξουν σε υποθέσεις. Με λίγα λόγια το βιβλίο μας, εισάγει τα παιδιά στο γοητευτικό χώρο της επιστήμης, αξιοποιώντας την ανακαλυπτική μάθηση.
2. Πώς προέκυψε η συνεργασία σας για το βιβλίο;
Δ. Κ. Με τη Χριστίνα είμαστε συμμαθητές και εκπαιδευτικοί. Μπορεί να εργαζόμαστε σε διαφορετικές βαθμίδες αλλά δεν παύουμε να μοιραζόμαστε τις ανησυχίες μας για την εκπαίδευση και να οραματιζόμαστε καινοτόμες δράσεις. Σε συζητήσεις μας αφουγκραστήκαμε και οι δύο την ανάγκη των παιδιών να κατανοήσουν όλα όσα παρατηρούν. Και τι καλύτερο από το να εισαχθούν στον κόσμο των Φυσικών Επιστημών μέσω της μαγείας του παραμυθιού.
Χ. Σ. Με τον Δημήτρη είμαστε συνάδελφοι σε αδελφά σχολεία. Συχνά ανταλλάσσουμε τις σκέψεις μας για εναλλακτικές μεθόδους διδασκαλίας και προσέγγισης των φυσικών επιστημών. Αυθόρμητα σκεφτήκαμε να γράψουμε ένα παραμύθι με πειράματα για να τις γνωρίσουμε στις μικρότερες ηλικίες, αξιοποιώντας τις αρχές της ανακαλυπτικής μάθησης.
3. Πώς έγινε πράξη η ιδέα της υλοποίησης των πειραμάτων σε μορφή βιβλίου;
Δ. Κ. Το πείραμα είναι το αναγκαίο συστατικό για το μάθημα της χημείας. Χημεία χωρίς πείραμα δεν υπάρχει. Τα τελευταία 15 χρόνια έχω λάβει μέρος σε πλήθος επιστημονικών συνεδρίων, δράσεων και επιδείξεων, συμμετέχοντας είτε ατομικά, είτε ως υπεύθυνος καθηγητής με ομάδες παιδιών της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (Βραδιές Ερευνητή στο Ερευνητικό Κέντρο ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ). Μέρος αυτής της εμπειρίας των τελευταίων χρόνων καθώς και κάποια από τα πειράματα που εκτελώ ως Mr.Chem στον προσωπικό μου λογαριασμό στο TikTok, μεταφέρονται σε ένα βιβλίο πειραμάτων.
Χ. Σ. Όταν συνδυάστηκαν με μια πρωτότυπη ιστορία σε μορφή παραμυθιού. Πρωταγωνιστής είναι φυσικά ο Μίστερ Κεμ, ο οποίος μπαίνει μέσα στο εργαστήριό του και μαζί με τις αγαπημένες του φιαλίτσες εκτελεί τα πιο εντυπωσιακά πειράματα!
4. Πόσο εύκολο ή δύσκολο ήταν να φτιάξετε ένα βιβλίο που θα απευθύνεται σε παιδιά; Τι ιδιαιτερότητες και προκλήσεις είχε μια τέτοια διαδικασία;
Δ. Κ. Το βιβλίο για αυτές τις ηλικίες είναι από τα δυσκολότερα project που έχω κάνει στη ζωή μου. Είναι μεγάλη πρόκληση να μπορέσουμε να εξηγήσουμε σε ένα παιδί της ηλικίας των έξι ετών ένα φυσικό φαινόμενο. Το παιδί δεν έχει ούτε τη γνώση ούτε και την εμπειρία της παρατήρησης που θα το βοηθούσε να καταλάβει.
Από την άλλη εμείς θεωρούμε κάποια πράγματα δεδομένα και δεν έχουμε μπει στη διαδικασία να τα εξηγήσουμε. Συνεπώς, για να προσεγγίσουμε το παιδί απαιτείται απλή γλώσσα, χωρίς να στερείται την επιστημονικότητα.
Χ. Σ. Νομίζω ότι η μεγαλύτερη πρόκληση και δυσκολία ήταν να εξηγήσουμε με απλά λόγια τα φυσικά φαινόμενα, έτσι ώστε να γίνουν κατανοητά στις μικρές ηλικίες. Παράλληλα, έπρεπε να βρούμε απλά πειράματα που θα μπορούν να εκτελεστούν εύκολα και κυρίως με ασφάλεια από τους μικρούς αναγνώστες.
5. Δεν είναι επικίνδυνα τα πειράματα Χημείας για μικρά παιδιά;
Δ. Κ. Τα πειράματα τα οποία περιέχονται στο συγκεκριμένο βιβλίο δεν έχουν απολύτως καμία επικινδυνότητα. Εφόσον τα παιδιά, σε συνεργασία πάντα με τους γονείς, ακολουθήσουν τις οδηγίες του Mr.Chem δεν υπάρχει καμία περίπτωση ατυχήματος.
Βέβαια να έχετε στο μυαλό σας ότι τα χημικά θέλουν πάντα ιδιαίτερο και προσεκτικό χειρισμό. Για παράδειγμα γνωρίζατε ότι αν το σαπούνι αν δεν ξεβγαλθεί καλά από τα χέρια μας μπορεί να μας προκαλέσει έγκαυμα;
Χ. Σ. Τα πειράματα που περιλαμβάνονται στο βιβλίο είναι απολύτως ασφαλή. Αξίζει να σημειωθεί ότι στο εισαγωγικό του μέρος ο μίστερ Κεμ δίνει οδηγίες εργαστηρίου στα παιδιά, όπως ακριβώς κάνουμε και μέσα σε μια σχολική αίθουσα. Η εκτέλεση ενός πειράματος είναι μέρος της μαθησιακής διαδικασίας. Συνεπώς όχι μόνο δεν είναι επικίνδυνη, αλλά είναι και παιδαγωγικά ωφέλιμη.
6. Ποιους επιστήμονες εγχώριους και διεθνείς θαυμάζετε και έχετε ως πρότυπα;
Δ. Κ. Ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου έχει η Marie Curie, η οποία ανακάλυψε δύο χημικά στοιχεία το ράδιο και το Πολώνιο. Τιμήθηκε δυο φορές με το Βραβείο Νόμπελ στη Φυσική και τη Χημεία. Είναι η πρώτη γυναίκα που έγινε καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο της Σορβόννης σε μια κατεξοχήν ανδροκρατούμενη επιστημονική κοινότητα, ανατρέποντας τα στερεότυπα της κοινωνίας τότε.
Χ. Σ. Προσωπικά θαυμάζω τη χημικό - φαρμακολόγο Tu Youyou. Ανακάλυψε τη θεραπεία της ελονοσίας, σώζοντας εκατομμύρια ζωές. Τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ το 2015 και με πολλά ακόμα βραβεία έκτοτε.
7. Χριστίνα, έχεις εκδώσει στο παρελθόν δύο ακόμα εξαιρετικά βιβλία που απευθύνονται σε μικρά παιδιά. Τι ιδιαιτερότητες και προκλήσεις διαθέτει το παιδικό βιβλίο;
Χ. Σ. Οι δημιουργοί παιδικών βιβλίων κουβαλούν μια μεγάλη ευθύνη. Οφείλουν να είναι πολύ προσεκτικοί στις αφηγήσεις τους, γιατί αυτές μπορούν να επηρεάσουν μια παιδική ψυχή σε βάθος. Συνεπώς, πρέπει να φωτίζουν τις αλήθειες με διάκριση και απόλυτο σεβασμό στους μικρούς αναγνώστες.
8. Ποια είναι η εμπειρία σας από τη μεταξύ σας συνεργασία; Θεωρείτε ότι θα μπορέσετε να συνεργαστείτε ξανά στο μέλλον;
Δ. Κ. Μέχρι τώρα έχουμε συνεργαστεί άψογα. Είμαι σίγουρος ότι και στο μέλλον κάπως έτσι θα συνεχιστεί. Ο καθένας δουλεύει πάνω στο γνωστικό του πεδίο και έχουμε διακριτούς ρόλους, γεγονός που ευνοεί τη συνεργασία. Ήδη έχουμε μοιραστεί ιδέες για καινούργια projects και περιμένουμε να εγκριθούν κάποια νέα μας έργα.
Χ. Σ. Η συνεργασία ήταν εξαιρετική! Προσωπικά, εύχομαι στο μέλλον να πραγματοποιήσουμε κι άλλες δημιουργικές διαδρομές. Έχουμε ήδη επικοινωνήσει νέες ιδέες και αναμένουμε απαντήσεις.
Εμείς, από την πλευρά μας τους ευχαριστούμε θερμά, καθώς και τις εκδόσεις Κλειδάριθμος για την πρόσκληση στην παρουσίαση του βιβλίου και ευχόμαστε να είναι καλοτάξιδο και μια αρχή επιτυχημένων συνεργασιών.
