H βιταμίνη D έχει σημαντικά οφέλη για τον ανθρώπινο οργανισμό, όχι μόνο σε φυσικό αλλά και σε ψυχολογικό επίπεδο. Τα τελευταία χρόνια, επιστημονικές μελέτες έχουν καταγράψει μια σημαντική ανεπάρκεια της γνωστής και ως "βιταμίνης του ήλιου" στη χώρα μας, παρότι έχουμε ηλιοφάνεια τους περισσότερους μήνες του χρόνου. Στο άρθρο θα δούμε τους μύθους και τις αλήθειες στο ελληνικό παράδοξο της βιταμίνης D.
Γιατί θεωρείται βιταμίνη της ηλιοφάνειας
Η κύρια φυσική πηγή στη βιταμίνη D είναι οι λεγόμενες στερόλες. Βρίσκονται στο δέρμα μας, και ενεργοποιούνται από τη δράση της ηλιακής ακτινοβολίας. Η παραγωγή της βιταμίνης εξαρτάται από την ένταση της ακτινοβολίας, το χρώμα του δέρματος, αλλά και την ηλικία.
Η έκθεση μας στον ήλιο, ακόμη και η περιορισμένη για 5-10 λεπτά καθημερινά, κατά τις μεσημβρινές ώρες του καλοκαιριού, της άνοιξης, και του φθινοπώρου, παράγει βιταμίνη D. Είναι αρκετή για να καλύψει τις ανάγκες του ανθρώπινου οργανισμού.
Αυτός είναι και ο λόγος που αποκαλείται βιταμίνη του ήλιου.
Ωστόσο, επειδή η έκθεση μας στον ήλιο ενδέχεται να είναι περιορισμένη λόγω του ότι φοβόμαστε την πιθανότητα μελανώματος, αυτό δεν επιτρέπει στο δέρμα να συνθέσει επαρκώς τη βιταμίνη D.
Οι ειδικοί αναφέρουν πως το ίδιο μπορεί να συμβεί και όταν χρησιμοποιούμε αντηλιακά με υψηλό δείκτη προστασίας. Επιπλέον, το μελαχρινό δέρμα είναι παράγοντας που εμποδίζει τη σύνθεση. Γι’ αυτό και τα σκουρόχρωμα άτομα εμφανίζουν πιο συχνά έλλειψη της βιταμίνης.
Ένα μικρό ποσοστό της βιταμίνης D που έχει ανάγκη ο οργανισμός, λαμβάνεται από τροφές, όπως ο σολομός, γάδος, ρέγκα, σαρδέλα, και τόνος. Επιπλέον, και από τον κρόκο του αυγού, το βοδινό κρέας, το συκώτι, και τα γαλακτοκομικά προϊόντα.
Όμως, η βιταμίνη D που παίρνουμε από τις τροφές είναι πιθανό να μην επαρκεί στον οργανισμό μας. Σε ορισμένες περιπτώσεις ενδέχεται να χρειαστούμε συμπληρώματα.
Είναι Τα Συμπληρώματα Διατροφής Ασφαλή & Απαραίτητα Στην Υγεία?
Σχετικά με το θέμα των συμπληρωμάτων, η θεραπεία υποκατάστασης της βιταμίνης D θεωρείται πολύ ασφαλής, και συνήθως δεν παρατηρούνται προβλήματα από τη χορήγησή της.
Μύθοι και αλήθειες για τη βιταμίνη D
Στις ημέρες μας, οι μετρήσεις που γίνονται δείχνουν αυξημένη έλλειψη βιταμίνης D στον πληθυσμό της χώρας μας. Μάλιστα, το θέμα της ανεπάρκειας στη βιταμίνη D τείνει να αποκτήσει διαστάσεις προβλήματος δημόσιας υγείας.
Το αποτέλεσμα είναι ότι, ενώ ζούμε σε μία χώρα όπου τους περισσότερους μήνες του χρόνου έχουμε ηλιοφάνεια, έχουν επικρατήσει διάφοροι μύθοι, και δεν ξέρουμε τι να πιστέψουμε.
Δεν μπορούμε να δούμε την ποσότητα της βιταμίνης D
Η έλλειψη βιταμίνης D συχνά δεν γίνεται αντιληπτή. Τα τυπικά συμπτώματά της είναι πολλές φορές ήπια ή παραπέμπουν σε άλλες παθήσεις.
Παρ' όλα αυτά, ο γιατρός μπορεί να διαπιστώσει την ποσότητα της βιταμίνης D, και αν τα επίπεδα της είναι πολύ χαμηλά.
Επιπλέον μπορούμε και μόνοι μας να μάθουμε αν ο οργανισμός μας έχει επαρκή ποσότητα βιταμίνης D, κάνοντας το σύντομο τεστ των πέντε ερωτήσεων:
- Ιδρώνουμε πολύ ακόμη κι όταν δεν γυμναζόμαστε? Η έντονη εφίδρωση σε στιγμές χαλάρωσης, ή όταν οι θερμοκρασίες είναι φυσιολογικές, αποτελεί ένδειξη για έλλειψη βιταμίνης D.
- Κάνουμε ανήσυχο ύπνο? Αν έχουμε αϋπνία ή διακοπτόμενο ύπνο, αυτό μπορεί να σημαίνει ότι έχουμε έλλειψη στη βιταμίνη D.
- Αρρωσταίνουμε εύκολα? Η βιταμίνη D είναι χρήσιμη και για την καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού. Αν έχουμε μικρές ποσότητες στον οργανισμό μας, αυξάνεται η ευπάθεια σε ιούς και άλλους παθογόνους μικροοργανισμούς.
- Πάθαμε πρόσφατα κάποιο κάταγμα? Η επαρκής πρόσληψή της βιταμίνης D είναι απαραίτητη για τη σωστή ανάπτυξη των οστών. Όταν η ποσότητα στον οργανισμό είναι μικρή, τότε διαρρέει ασβέστιο από τα οστά και περνά στο αίμα, με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο κίνδυνος κατάγματος.
- Έχουμε κακή διάθεση? Η βιταμίνη D επιδρά σε περιοχές του εγκεφάλου που συνδέονται με την κατάθλιψη. Η μικρή ποσότητα στον οργανισμό μας ενδέχεται να επηρεάζει τη διάθεσή μας.
Το αντηλιακό μπλοκάρει τη βιταμίνη D
Όπως είδαμε προηγουμένως, ο ήλιος είναι ιδιαίτερα σημαντικός για τη βιταμίνη D. Τη λαμβάνουμε περισσότερο από την ηλιακή ακτινοβολία, και λιγότερο από τη διατροφή. Παρ' όλα αυτά, σε ό,τι αφορά το αντηλιακό, η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση.
Ενώ τα αντηλιακά εμποδίζουν τις ακτίνες του ήλιου που συμβάλλουν στην παραγωγή της βιταμίνης D, ωστόσο, οι κίνδυνοι από την έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία είναι μεγαλύτεροι από την ανεπάρκεια του οργανισμού σε βιταμίνη D.
Αυτός είναι και ο λόγος που οι ειδικοί προτείνουν την περιορισμένη έκθεση για 5-10 λεπτά. Όμως, πρέπει να είναι καθημερινή τις μεσημβρινές ώρες, έτσι ώστε ο οργανισμός μας να παράγει την απαραίτητη ποσότητα.
Το ηλιόλουστο κλίμα βοηθά
Είναι ένας μύθος που συνδέεται με το ελληνικό παράδοξο, που ωστόσο, είναι μεσογειακό φαινόμενο. Για παράδειγμα, η Ιταλία που έχει πολλές ώρες ηλιοφάνειας, αντιμετωπίζει παρόμοια προβλήματα.
Για την ακρίβεια, όλες οι έρευνες δείχνουν ότι οι μεσογειακοί λαοί έχουν την ίδια ανεπάρκεια βιταμίνης D.
Αυτό συμβαίνει εξαιτίας του τρόπου ζωής που κάνουμε, καθώς χρησιμοποιούμε συνεχώς το αυτοκίνητο, και ενδέχεται το μεγαλύτερο διάστημα της ηλιοφάνειας έχουμε καλυμμένο το σώμα μας με ρούχα.
Επιπλέον, οι περισσότεροι κάτοικοι στις μεσογειακές χώρες, έχουν πιο σκούρο δέρμα. Αυτό είναι κάτι που δυσχεραίνει τη σύνθεση της βιταμίνης λόγω της μελανίνης.
Η βιταμίνη D προλαμβάνει τον καρκίνο
Πρόκειται για μύθο, καθώς η επιστήμη δεν μπορεί να πει με ακρίβεια ότι η βιταμίνη D προλαμβάνει κάποιες μορφές καρκίνου.
Υπάρχουν κάποιες μελέτες που εξετάζουν τη σχέση της βιταμίνης D και διαφόρων μορφών καρκίνου, όπως του παχέος εντέρου, της μήτρας, και του μαστού.
Ωστόσο, χρειάζεται να γίνουν πολλές ακόμη έρευνες για να αποδειχθεί αν είναι ικανή ή όχι να συμβάλλει στην πρόληψη του καρκίνου.
Η σωστή διατροφή καλύπτει τις ανάγκες για βιταμίνη D
Η αλήθεια είναι ότι η διατροφή λειτουργεί συμπληρωματικά. Για να πάρουμε τη βιταμίνη D μέσω της διατροφής θα πρέπει καθημερινά να τρώμε δυο μερίδες σολομό ή 20 αυγά. Ειδάλλως να πίνουμε να πίνουμε 8 λίτρα γάλα, κάτι που δεν είναι εφικτό, αλλά ούτε και υγιεινό.
Ως εκ τούτου, είναι αντιληπτό ότι χρειαζόμαστε απαραίτητα 5-10 λεπτά καθημερινής έκθεσης στον ήλιο, καθώς είναι αρκετά για να πάρουμε την ποσότητα που απαιτείται.
Εσείς πώς λαμβάνετε τη βιταμίνη D?
Αν θέλετε να μοιραστείτε την εμπειρία ή την άποψή σας για τη βιταμίνη της ηλιοφάνειας, μπορείτε να μας γράψετε στα σχόλια.